OTOMATİK PORTAKAL - ANTHONY BURGESS

Bu yazımızın konusu herkesçe çok sevilen ve mükemmel bir distopya kabul edilen Otomatik Portakal. İşin aslı distopya sevdiğim bir tür, olabilecek en karanlık şeylerin kurgularını okumak benim için oldukça keyifli. O yüzden bu kitaba başlamadan evvel daha büyük bir beklenti içindeydim. Bu sebepten olsa gerek bu hikayeyi sevemedim çünkü karanlığının kurgusu beklediğimden çok uzaktı.

Alex ve arkadaşları asayişin sağlanamadığı ve kolluk kuvvetlerinin yetersiz kaldığı alternatif bir evrende yaşayan dört genç. Kamu güvenliği sağlanamayınca doğal olarak çetecilik faaliyetleri alıp başını gidiyor. Liderliğini esas karakterimiz Alex'in üstlendiği bu dört arkadaş da aslında küçük bir çete. Zevk için yaşlıları gasp etmekten tut, girip dükkan soymaya kadar çeşitli iğrenç faaliyetlerle meşgul olan bu gençler azılı birer suçlu. 

Spoiler olabilir o yüzden baştan uyarmak isterim aslında benim hikayeden koptuğum kısım toplu bir tecavüz gerçekleşmesiyle oldu. Hırsızlık, hafif yaralama, gasp bunları tartışabiliriz ve hangi şartların insanları bu hale getirdiğini sorgulayabiliriz ama hiçbir toplumsal kaos insanı tecavüzcüye çevirmez. Bu noktada karakterlerle empati yapabilme yeteneğimi kaybedince okuma keyfinin büyük bir kısmını da kaybetmiş oldum. Sadece bitirmiş olmak için bitirdim. 

Anlatım dili inanılmaz rahatsız ediciydi. Yani sokak jargonundan ya da küfürlerden bahsetmiyorum ama "görmek" kelimesi yerine sürekli olarak "dikizlemek" kelimesinin kullanılması inanılmaz gözüme battı. Çeviriyle ilgili bir sıkıntı olabilir belki de anadilindeyken yapılan bir takım kelime oyunlarının tam olarak türkçe karşılığı olmaması sebebiyle böyle bir anlatım sıkıntısı doğmuştur. 

Kitabın asıl anlatmak istediğine gelirsek irdelediği konu özgür irade. İyilik her haliyle doğru olan mıdır? Yoksa iyiliğin doğru bir şey olabilmesi için özgür iradeyle seçilmiş olmaı mı gerekir? Suçluları sırf suç işledikleri için özgür iradelerinden mahrum bırakma hakkı toplumun elinde midir? Aslında bunlar çok güzel ve çok yerinde sorular ama kitap o kadar vahşi suçlarla ilgili böyle bir çıkarıma girmiş ki gerçek dünyada müebbet ya da idamla yargılanacak suçluların özgür iradesiyle ilgili böyle kaygılar yaşamak bana fazla lüks, gereksiz bir medeniyet ölçütü olarak geldi. Bu durumdan da çok memnun değilim herkesin beğendiği şeyler insanın üzerinde beğenmesi gerektiğine dair hayali bir baskı yaratıyor. Okunmalı mı derseniz? Okunmalı ama çok şey beklenmemeli. 

Herkese Keyifli Okumalar...